મુખ્યમંત્રી યુવા સ્વાવલંબન યોજના (MYSY) ગુજરાત સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલ એક શિષ્યવૃત્તિ યોજના છે, જેના માધ્યમથી આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના વિદ્યાર્થીઓને શિક્ષણ મેળવવા માટે નાણાકીય સહાય મળે છે. આ યોજના ખાસ કરીને એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે છે જેઓ વિવિધ અભ્યાસક્રમો માટે અભ્યાસ કરવા માગે છે પરંતુ પરિવારની ઓછી આવકને કારણે આગળ વધી શકતા નથી. તો આ યોજના શું છે? તેનો હેતુ શું છે? તેના મુખ્ય લાભો શું છે? કોણ પાત્ર છે? અરજી ક્યાં અને કેવી રીતે કરવી? જરૂરી દસ્તાવેજો કયા છે? અને સહાય રકમ કેવી રીતે મળશે? – આવાં બધા પ્રશ્નોના જવાબ સરળ ભાષામાં તમને આજના આ લેખમાં મળશે.
યોજના શું છે?
મુખ્યમંત્રી યુવા સ્વાવલંબન યોજના એટલે કે MYSY એક એવી શિષ્યવૃત્તિ યોજના છે જેમાં રાજ્ય સરકાર વિદ્યાર્થીઓને અભ્યાસ માટે નાણાકીય મદદ કરે છે. ખાસ કરીને ગુજરાતના એવા વિદ્યાર્થીઓને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવે છે જેઓ અભ્યાસમાં સારા ગુણ મેળવે છે પરંતુ આર્થિક મુશ્કેલીઓને કારણે કોલેજ અથવા વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમોમાં પ્રવેશ મેળવી શકતા નથી. આ યોજનાના અંતર્ગત વિદ્યાર્થીઓને ટ્યુશન ફી સહાય, છાત્રાલય સહાય તેમજ પુસ્તકો અને સાધનો માટે સહાય આપવામાં આવે છે.
યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય
આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય એ છે કે રાજ્યના કોઈપણ લાયક વિદ્યાર્થી માત્ર આર્થિક પરિસ્થિતિને કારણે શિક્ષણથી વંચિત ન રહે. ગુજરાત સરકારે આ યોજના દ્વારા એક એવો માળખો ઊભો કર્યો છે કે જેમાં વિદ્યાર્થીને ઉચ્ચ અભ્યાસ માટેના જરૂરી ખર્ચમાં મોટી રાહત મળે. આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના પરિવારોના વિદ્યાર્થીઓને તેમની પ્રતિભા આગળ વધારવામાં મદદરૂપ થવું અને રાજ્યમાં ઉચ્ચ શિક્ષણનું પ્રમાણ વધારવું પણ યોજનાનો મુખ્ય હેતુ છે.
યોજનાના મુખ્ય લક્ષ્યો
MYSY યોજના હેઠળ રાજ્ય સરકારે વિદ્યાર્થીઓને ટ્યુશન ફી સહાય આપવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે જેથી તેઓ નિર્ભય રીતે અભ્યાસ પૂર્ણ કરી શકે. આ સાથે વિદ્યાર્થીઓને હોસ્ટેલમાં રહેવા માટે છાત્રાલય સહાય તથા અભ્યાસ દરમિયાન જરૂરી પુસ્તકો અને સાધનો ખરીદવા માટે વધારાની સહાય પણ આપવામાં આવે છે. રાજ્યમાં ઉચ્ચ શિક્ષણનો દર વધે, વિદ્યાર્થીઓ પ્રતિસ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓ માટે તૈયાર થાય અને ભવિષ્યમાં સ્વાવલંબન તરફ આગળ વધી શકે એ પણ આ યોજનાના લક્ષ્યોમાં સામેલ છે.
યોજનાના લાભ
MYSY યોજના અંતર્ગત વિદ્યાર્થીઓને અનેક પ્રકારની સહાય મળે છે.
- મેડિકલ અને ડેન્ટલ અભ્યાસક્રમો માટે રૂ. 2,00,000 સુધીની ટ્યુશન ફી સહાય મળે છે.
- એન્જિનિયરિંગ, ફાર્મસી, ટેક્નોલોજી જેવા વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમો માટે રૂ. 50,000 સુધી સહાય મળે છે.
- ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમો માટે રૂ. 25,000 સુધી સહાય મળે છે.
- સામાન્ય સ્નાતક અભ્યાસક્રમો (BA, BCom, BSc, BBA, BCA વગેરે) માટે રૂ. 10,000 સુધી સહાય આપવામાં આવે છે.
- જો સ્વનિર્ભર (self-financed) અભ્યાસક્રમ છે તો વાર્ષિક ટ્યુશન ફીના 50% સુધી સહાય મળે છે.
- છાત્રાલય સહાય તરીકે દર મહિને રૂ. 1200 આપવામાં આવે છે, જો વિદ્યાર્થી પોતાના તાલુકા સિવાય અન્ય જગ્યાએ રહેતો હોય.
- પુસ્તકો અને સાધન માટે મેડિકલ વિદ્યાર્થીઓને રૂ. 10,000, એન્જિનિયરિંગ તથા ફાર્મસી વિદ્યાર્થીઓને રૂ. 5,000 અને ડિપ્લોમા વિદ્યાર્થીઓને રૂ. 3,000 સહાય મળે છે.
યોજના માટે પાત્રતા
MYSY શિષ્યવૃત્તિ મેળવવા માટે વિદ્યાર્થીઓએ કેટલીક શરતો પૂર્ણ કરવી જરૂરી છે.
- વિદ્યાર્થીએ ગુજરાત રાજ્યના માન્ય બોર્ડમાંથી ધોરણ 10 પાસ કર્યું હોવું જોઈએ અને ઓછામાં ઓછા 80% ગુણ મેળવેલા હોવા જોઈએ (ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમ માટે).
- બેચલર ડિગ્રી પ્રોગ્રામ્સ માટે ધોરણ 12 પાસ કરેલું હોવું જોઈએ અને ઓછામાં ઓછા 80% ગુણ હોવા જોઈએ.
- ડિપ્લોમા પૂર્ણ કર્યા પછી ડિગ્રી અભ્યાસક્રમમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે ઓછામાં ઓછા 65% ગુણ હોવા જોઈએ.
- વિદ્યાર્થીના માતા-પિતાની વાર્ષિક આવક રૂ. 6 લાખથી ઓછી હોવી જોઈએ.
અરજી પ્રક્રિયા
MYSY માટે અરજી સંપૂર્ણપણે ઓનલાઈન પ્રક્રિયા છે.
સૌપ્રથમ MYSY ની સત્તાવાર વેબસાઈટ પર જવું પડે છે. ત્યારબાદ નવા ઉમેદવાર તરીકે નોંધણી કરવી પડે છે જેમાં બોર્ડનું નામ, યુનિવર્સિટી, પાસિંગ વર્ષ, નોંધણી નંબર, મોબાઇલ નંબર વગેરે વિગતો આપવી પડે છે. નોંધણી કર્યા પછી પાસવર્ડ મળી જાય છે. પછી વિદ્યાર્થી પોતાના ખાતામાં લોગિન કરીને અરજી ફોર્મ ભરી શકે છે. અરજી ફોર્મમાં જરૂરી માહિતી દાખલ કર્યા પછી જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ કરીને ફોર્મ સબમિટ કરવું પડે છે.
જરૂરી દસ્તાવેજો
MYSY યોજના માટે અરજી કરતી વખતે નીચેના દસ્તાવેજો જરૂરી છે:
- આવક પ્રમાણપત્ર
- સ્વ-ઘોષણા ફોર્મ
- આધાર કાર્ડ
- નવા વિદ્યાર્થીઓ માટે સંસ્થા તરફથી પ્રમાણપત્ર
- બેંક ખાતાનો પુરાવો
- ધોરણ 10 અને 12ની માર્કશીટ
- પ્રવેશ પત્ર અને ફી રસીદ
- 20 રૂપિયાના સ્ટેમ્પ પેપર પર એફિડેવિટ
- જો છાત્રાલયમાં પ્રવેશ હોય તો તેની ફી રસીદ
- નવીકરણ માટે સંસ્થા તરફથી પ્રમાણપત્ર (જો લાગુ પડે તો)
સહાય રકમ કેવી રીતે મળશે?
MYSY હેઠળ મળતી સહાય સીધી લાભાર્થીના બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે. એટલે કે વિદ્યાર્થીઓને કોઈપણ મધ્યસ્થી વગર નાણાકીય સહાય મળે છે. આ ઉપરાંત, દરેક વર્ષે સહાય મેળવવા માટે નવીકરણ અરજી કરવી ફરજિયાત છે. જો વિદ્યાર્થી દર વર્ષે નક્કી કરેલા માપદંડ મુજબ અભ્યાસ ચાલુ રાખે છે તો તેને સતત શિષ્યવૃત્તિ મળી રહે છે.
શિષ્યવૃત્તિની સ્થિતિ કેવી રીતે તપાસવી?
વિદ્યાર્થીઓ પોતાની અરજીની સ્થિતિ પણ સરળતાથી જાણી શકે છે. MYSY પોર્ટલ પર જઈને ‘વિદ્યાર્થી સ્થિતિ’ વિકલ્પ પસંદ કરવો પડે છે. ત્યારબાદ બોર્ડ, પ્રવાહ, સીટ નંબર, પાસિંગ વર્ષ અને પાસવર્ડ નાખીને વિદ્યાર્થી પોતાની વિગતો મેળવી શકે છે. અહીંથી અરજીની હાલની સ્થિતિ જાણી શકાય છે.
સંપર્ક માહિતી
MYSY શિષ્યવૃત્તિ સંબંધિત કોઈપણ માહિતી કે મદદ માટે વિદ્યાર્થી હેલ્પલાઇન નંબર પર સંપર્ક કરી શકે છે. MYSY હેલ્પલાઇન નંબર: 079-26566000, 7043333181 (સવારે 10:30 થી સાંજે 6:00 સુધી ઉપલબ્ધ).
ખાસ નોંધો
MYSY યોજના માટે અરજી કરતી વખતે વિદ્યાર્થીએ સાચી માહિતી આપવી જરૂરી છે. ખોટા દસ્તાવેજો અથવા ખોટી માહિતી આપવાથી અરજી રદ થઈ શકે છે. દર વર્ષે નવીકરણ અરજી કરવી ફરજિયાત છે. ફોર્મ ભરતી વખતે સાવધાની રાખવી જોઈએ જેથી કોઈ ભૂલ ન થાય.
અરજી કરવા માટેની જરૂરી લિંક
| અરજી કરવા માટે તથા વધુ માહિતી માટે | અહીં ક્લિક કરો |
Disclaimer: આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી વિવિધ સત્તાવાર જાહેરાતો અને ઉપલબ્ધ સ્ત્રોતોના આધારે તૈયાર કરવામાં આવી છે. વધુ વિગતવાર અને તાજી માહિતી માટે ગુજરાત સરકારની સત્તાવાર વેબસાઈટ અથવા સંબંધિત વિભાગનો સંપર્ક કરવો.